Historia parafii

Chojne – dawna wieś szlachecka. Pierwszym właścicielem był w 1433r. rycerz Mszczuj z Barczewa, podkomorzy sieradzki. Otrzymał on Chojne, lokowane na prawie magdeburskim, od króla Władysława Jagiełły. Ostatnie badania oparte o sieradzkie księgi grodzkie i ziemskie mówią, iż pierwszym właścicielem był Jarosław z Zagórzyc i Strońska, który 5 września 1412r. zapisał swej żonie Łucji 150 grzywien na wsi Chojne. W 1422r. właścicielem wsi był Klemens z Chojnego, w 1471r. Jan Wężyk, pisarz Sieradzki, a w XVI w. Jan Łaszewski (Jan Liciński albo Lyczewski) h. Dryja, wojski sieradzki. Pod koniec XVI w. dobra te przeszły do rodu Zapolskich. Kolejnymi właścicielami byli: Mączyńscy, Walewscy, Pągowscy. Na początku XIX w. Izabella Babska wnosi je w wianie Stanisławowi Kaczkowskiemu, znanemu historykowi i posłowi sieradzkiemu. Następnymi właścicielami Chojnego byli Byszewscy, od których dobra te przeszły w ręce barona Dangla. Ostatnim właścicielem był (od 1932r.) Stanisław Neugebuaer.
Parafia erygowana 13 grudnia 1527r. przez abp Jana Łaskiego. Do 1818r. w archidiecezji gnieźnieńskiej. Na przełomie XVIII i XIX w. przyłączono do parafii Chojne parafię Dąbrowa Wielka.
Pierwszym kościołem była kaplica drewniana, którą podniesiono do godności kościoła parafialnego z chwilą erygowania parafii. W 1540r. miejscowy dziedzic Jan Łyczewski wybudował nowy kościół drewniany.
Obecny, fundacji Stanisława Zapolskiego, podsędka sieradzkiego został wybudowany w latach 1599-1613, konsekrowany w 1648r. przez bp. chełmińskiego Macieja Łubieńskiego, pod wezwaniem św. Anny.
Późnorenesansowy, orientowany, murowany. Złożony z prostokątnej nawy oraz węższego prezbiterium, zamkniętego wielobocznie. Przy prezbiterium od północy przybudówka z 1621r., mieszcząca zakrystię w przyziemiu i na piętrze kaplicę Matki Bożej przy nawie od południa, kruchta, od zachodu czworoboczna, pięciokondygnacyjna wieża. Przy styku północnej ściany wieży z nawą cylindryczna wieżyczka z klatką schodową na chór muzyczny. Sklepienie w prezbiterium kolebkowo-krzyżowe, w nawie kolebkowe z lunetami Z dekoracją stiukową typu kalisko-lubelskiego, w zakrystii krzyżowe.
Kaplica Matki Boskiej na planie kwadratu, nakryta eliptyczną kopułą na bębnie, z latarnią. Na podniebieniu kopuły dekoracja stiukowa podzielona horyzontalnie i promieniście. Wnętrze otwarte arkadą na prezbiterium, wejście przez jednobiegową klatkę schodową z nawy. Zbudowana w 1621 r.
Wystrój wnętrza późnorenesansowy i barokowy z elementami późnego gotyku. Ołtarz główny Z pierwszej połowy XVII w. z obrazem Matki Bożej z Dzieciątkiem słynący łaskami. Koronacji dokonał bp. Chełmiński Maciej Łubieński. Dokładna data koronacji nie jest znana, na pewno jednak w latach 1621-1627. Obraz przetrwał w kościele przez okupację, zasłonięty obrazem świętej Anny.
Świątyni zachowały się dwa nagrobki: pierwszy – Stanisława Zapolskiego, fundatora świątyni, zmarłego w 1616 r. z leżącą płaskorzeźbą rycerza; drugi – Jana Łyczewskiego, właściciela wsi.
W czasie II wojny światowej kościół zamieniony był na niemiecki magazyn sprzętu wojskowego i poligraficznego. Zniszczono wszystkie ławki, zrabowano dzwony. „Pamiątka” po Niemcach w kościele to 2 lufy armatnie na których wspiera się chór. Obok kościoła znajduje się figura Chrystusa z odtrąconymi przez członków Hitlerjugend dłońmi.

 

 

 

 

 

 

 

(Rocznik Diecezji Włocławskiej 2011)